(ingiliscə - social and economic structure - Ictimai-iqtisadi formasiya) XIX əsrin ortalarında gənc hegelçilərə və digər idealistlərə zidd olaraq K.Marks və F.Engels tərəfindən işlənmiş nəzəriyyə. Əsasında ictimai-iqtisadi formasiya kateqoriyası dayanır. Sosial-iqtisadi formasiya özündə müvafiq struktur çərçivəsində material nemətlərin istehsal üsulu, istehsal gücləri, istehsal vasitələri olan - bazisi və və müvafiq siyasi orentasiyanı - üstqurumu birləşdirir. İbtidai icma, quldarlıq, feodalizm, kapitalizm və iki fazalı kommunizmi ehtiva edən beş ictimai-iqtisadi formasiyaya bölünür.