(ingiliscə - counter-urbanisation - əks urbanizasiya) şəhər əhalisinin artımının məhdudlaşdırmasına istiqamətlənmiş nəzəri konsepsiya və təcrübi tədbir. Şəhər əhalisinin artımının məhdudlaşdırılması miqrasiya axınlarının yenidə bölgüsü, iqtisadiyyatın sahələrinin rasional yerləşdirilməsi, inzibati funksiyaların digər şəhərlərə köçürülməsi ilə mümkündür. Bir sıra ölkələrdə bu nəzəriyyə paytaxtların digər ayrıca rayonlara köçürülməsi ilə reallaşdırlmışdır.