Arxiv
Faydalı linklər
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident Kitabxanası
"Azərbaycanın vergi jurnalı" resenziyalı elmi jurnal
AMEA - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
AMEA İqtisadiyyat İnstitutu
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
Azərbaycan Milli Kitabxanası
Azərbaycan kommersiya bankları haqqında informasiya portalı
İqtisadiyyat qəzeti
Lüğət
dağ suxuirlarının xüsusi texnika (qazıma qurğusu) ilə dağıdılması prosesi. Qazma prosesi daha çox neft-qaz və kondensat hasilatını reallaşdırmaq üçün aparılır. Əsasən, şaquli, maili istiqamətli və üfüqi qazma prosesləri mövcuddur. Qazma usulları mexaniki və qeyri-mexaniki olmaqla da fərqləndirilir. Qazma işi 4 minillik tarixə malikdir. Abşeronda balaxanılı usta Allahyar Məhəmmədnur oğlunun 1594-cü ildə dərinliyi 64 metr olan quyu qazdığı haqda məlumatlar vardır. Bu fakt isə hələ 5 əsr öncə burada qazmanın sənətkarlıq səviyyəsinə yüksəldiyini göstərir. Artıq bir əsrə yaxındır ki, neft-qaz hasilatında qazma dəniz akvatoriyasında aparılır. 1939-cu ildə Pirallahı adasının şimal akvatoriyasında metal dirəklər üzərində ilk dəniz qazma qurğusu qurulmuşdur. Dünyada turbinlə ilk maili quyu 1941-ci ildə neftçi Ağa Nemətullanın iştirakı ilə bu buxtada qazılmışdır. Hazırda respublikamızda «Dədə Qorqud», «İstiqlal», «Qurtuluş» kimi modern dərin dəniz qazma qurğuları fəaliyyət göstərir. Bunlardan ən nəhəngi - «İstiqlal» dənizin 700 metrliyində, 7600 metr dərinlikdə quyu qazılmasını təmin etmək gücündədir.