gototop gototop

Словарь

KOSMİK TULLANTI

(ingiliscə - Space debris - kosmik zibil) - işlək olmayan, fəaliyyət göstərməyən və heç zaman faydalı məqsədlərə xidmət etməyəcək, bununla belə fəaliyyətdə olan süni kosmik aparatlar, xüsusən də pilotlu kosmik gəmilər üçün təhlükəli təsir amili olan kosmosdakı bütün süni obyektlər və onların fraqmentləridir. Miqdarı məlum olmayan, müşahidə olunan və müşahidə olunmayan kosmik tullantıları fərqləndirirlər. Kosmik tullantı orbital stansiyaların və kosmik aparatların işləməsi prosesində və onların sonradan bilərəkdən yox edilməsi nəticəsində meydana çıxır. Bura həmçinin, kosmik aparatların konstruksiyasının ayrlan elementləri də daxildir. Kosmik tullantıların həcmi 3 min tondan çox hesablanır, bu da 200 km-dən yüksəkdə bütün üst atmosferin kütləsinin 1%-ə qədərini təşkil edir. Kosmik tullantı təkcə kosmonavtlar və kosmik texnika üçün deyil, həm də yer əhalisi üçün təhlükə daşıyır. Mütəxəssislər hesablamışlar ki, kosmik aparatların planetin səthinə çatmış 150 qırığından biri böyük ehtimalla insanı ciddi yaralaya və hətta məhv edə bilər.