(ingiliscə - formational paradigm - formasiya paradiqması) - əsasında müvafiq struktur çərçivəsində maddi nemətlərin istehsal üsulu, istehsal gücləri, istehsal vasitələri dayanan bazisi və müvafiq siyasi yönümlü üstqurumu birləşdirərək, beş tərkibi - ibtidai icma, quldarlıq, feodalizm, kapitalizm və kommunizm olan ictimai-iqtisadi formasiya kateqoriyalı cəmiyyətin inkişafı forması. Formasiya paradiqmasının əsasını ictimai (və ya sosial) - iqtisadi formasiya nəzəriyyəsi təşkil edir.